Erdem Başçı Plan Bütçe Komiyonu'nda Sunum Yaptı

- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, büyümenin yüzde 4'e yakın seyrettiğini ve cari açığın iyileşmeye devam edeceğini belirterek enflasyonun düşüş hızını sınırlayan faktörün yüksek gıda fiyatları olduğunu vurguladı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’na bir sunum yaptı.

Başkan Başçı Sunumunda; Gayri Safi Yurt İçi Hasılanın büyüme hızının yüzde 4’e yakın seyrettiğini belirterek 10. Kalkınma Planı’ndaki yapısal reformların Türkiye’nin daha dengeli ve istikrarlı büyümesini sağlayacağını söyledi. Başçıcari işlemler açığında iyileşmenin devam etmesinin beklendiğini belirtti.

Merkez Bankası Başçı enflasyonun düşüş hızını sınırlayan temel faktörün gıda fiyatlarındaki yüksek seyir olduğunu vurguladı.

Merkez Bankası Erdem Başçı'nın sunumunda büyüme, istihdam, dış denge, enflasyon ve para politikası ile ilgili şu bilgiler verildi:

BÜYÜME VE İSTİHDAM

Küresel büyüme ılımlı seyretmektedir. 2014 yılı genelinde de ılımlı seyrin devam etmesi beklenmektedir. Gelişmiş ülkelerde işsizlik oranları kriz öncesi seviyelerin üzerinde seyretmektedir. Türkiye’de istihdam gelişmiş ülkelere kıyasla daha olumlu seyretmektedir. Son yıllarda Türkiye’de diğer ülkelere göre daha güçlü bir istihdam artışı gözlenmiştir. İstihdamdaki artış eğilimi 2014 yılında da devam etmektedir. İşgücüne katılım oranları hızla artmaktadır. İşgücüne yeni katılımlara rağmen işsizlik oranı küresel kriz öncesindeki seviyelere yakın seyretmektedir.

2014 yılının ilk çeyreğinde net ihracat büyümeye olumlu katkı yapmıştır. Aşırı tüketim yapan ülkelerde yatırım oranları düşük düzeylerde seyretmektedir. Aşırı tüketim yapan ülkelerde büyüme oranları daha düşüktür. Türkiye’nin yatırımları iç tasarruflarını aşmaktadır. Aşırı tüketim aşırı hızlı borçlanmadan kaynaklanmaktadır.

Jeopolitik belirsizlikler güven endekslerini olumsuz yönde etkilemiştir. Jeopolitik riskler ihracata ilişkin anket göstergelerine de yansımaktadır. Öncü göstergeler Euro Bölgesi’ndeki toparlanmanın süreceğine

işaret etmektedir. AB ülkelerindeki toparlanma ihracat artışına katkıda bulunmaktadır. Son dönemde ihracat talebi önemli ölçüde AB ülkelerinden gelmektedir. AB-27’deki toparlanma ihracat pazar payına da yansımaktadır.

Yeni kurulan firmaların sayısı 2013 yılı başından beri artmaktadır. TGA oranları düşük düzeylerde seyretmeye devam etmektedir. Karşılıksız çek oranları düşük düzeylerini korumaktadır. Reel sektörün dış borçlanmasında vadenin uzadığı gözlenmektedir. Firmaların finansman giderlerinin toplam giderler içindeki payı azalmıştır.

DIŞ DENGE

Türkiye’de tasarruf oranı oldukça düşük düzeydedir. Türkiye’de tasarruf oranları diğer gelişmekte olan ülkelere göre de düşüktür. Türkiye’de tasarruf oranlarının düşük olması cari açığın yüksek olmasına sebep olmaktadır. Alınan önlemler sonucunda cari işlemler açığında iyileşmenin devam etmesi beklenmektedir. Cari açığın finansmanı ağırlıklı olarak uzun vadeli borçlanma ve doğrudan yabancı yatırımlar ile sağlanmaktadır.

Makroihtiyati tedbirler sonrasında bankacılık sektörü finansman ağırlığını tüketimden yatırım ve üretime kaydırmaktadır. Büyümenin 2014 yılında daha dengeli bir şekilde sürmesi beklenmektedir. Dengelenme süreci öngörüldüğü şekilde devam etmektedir. İhracatın ithalatı karşılama oranındaki artış eğilimi sürmektedir. Kredi büyüme hızı %15 seviyesine yaklaşmaktadır. Türkiye’nin kamu borcu diğer ülkelere göre düşük seviyededir. Mali disiplinin devam edeceği öngörülmektedir.

ENFLASYON

Türkiye ekonomisi dezenflasyon sürecindedir. Döviz kuru gelişmeleri enflasyon artışında önemli bir rol oynamıştır. Döviz kuru gelişmeleri enflasyon artışında önemli bir rol oynamıştır. Yakın dönem eğilimleri çekirdek enflasyonun kontrol altına alındığına işaret etmektedir. Enflasyonun düşüş hızını sınırlayan temel faktör gıda fiyatlarındaki yüksek seyir olmuştur. Kuraklık gıda fiyatları üzerinde olumsuz etki yapmıştır. Parasal sıkılaştırma sonrasında orta vadeli enflasyon beklentilerindeki bozulma durmuştur.

PARA POLİTİKASI

FED’in faiz artırım sinyali ABD tahvil faizlerinin artmasına neden olmuştur. ari açık veren diğer ülkelerde de uzun vadeli tahvil faizleri artmıştır. Amerikan tahvil piyasasında oynaklık tarihi yüksek seviyelerden

tarihi düşük seviyelere gerilemiştir. Dünyada reel faiz oranları düşerken borçluluk oranları artmaktadır. Türkiye’deki reel faizler küresel kriz öncesi seviyesinin altındadır. Makroihtiyati önlemler kredi talebini azaltarak piyasa faiz oranlarının düşmesine neden olmaktadır. Finansal eğitim yoluyla aşırı borçlanmanın önüne geçilmesi de benzer şekilde piyasa faiz oranlarının düşmesine yol açabilecektir.

Türkiye’nin risk primi Euro Bölgesi borç krizi seviyesinin altında seyretmektedir. Enflasyon beklentilerindeki ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın engellenmesi için önden yüklemeli ve güçlü parasal sıkılaştırma yapılmıştır. Parasal sıkılaştırma tedbirleri beklenen sonuçları vermektedir. Kısa vadeli faizlerdeki geçici sıkılaştırma enflasyonla mücadelede etkili bir araçtır. Parasal sıkılaştırmayla Türk lirasındaki hızlı değer kaybı önlenmiştir. Parasal sıkılaştırma döviz kurları üzerinde kayda değer bir etki yapmıştır. Döviz kurlarındaki oynaklık azalmaktadır. Aşırı oynaklığa karşı döviz rezervleri kullanılmış, Mayıs ayından itibaren tekrar rezerv biriktirilmeye başlanmıştır.